Ondernemerschap van de Toekomst

Op maandagavond 27 juni vond bij KUBO de eerste gezamenlijke ledenavond plaats van TJW en GTWL. Het thema van de avond: Ondernemerschap van de toekomst. Met ongeveer 100 leden van beide clubs een zeer mooie opkomst. Sprekers tijdens deze avond waren Thomas Wennekers en Reinier van Herel van KUBO en Robin Berendse van Yeald. Rob Veenman begeleidde de avond. Maar wellicht nog de belangrijkste sprekers van de avond waren de aanwezigen zelf.

De avond werd geopend door Rob Veenman die direct het publiek een vraag stelde. De ondernemers werden gevraagd of en hoe zij op dit moment naar de toekomst kijken. Vervolgens vertelde Robin Berendse van Yeald ons meer over hun visie over de toekomst van de tuinbouwsector. Volgens Yeald wordt de sector volwassen en breekt een nieuw tijdperk aan waarbij veel bedrijven zullen fuseren en overnames plaatsvinden. Dit om alle uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Daarbij gaat 20% van de bedrijven 80% van de markt bepalen. Ook werd de toetreding van Private Equity in de sector besproken. Deze bedrijven zullen alleen in duurzame en toekomstbestendige bedrijven investeren.

Vervolgens werden we door Thomas Wennekers en Reinier van Herel meegenomen in de ontwikkelingen die KUBO de laatste jaren heeft doorgemaakt. We zagen dat de trends die Yeald aangaf al volop worden toegepast in de bedrijfsvoering van KUBO. Er zijn in de afgelopen jaren verschillende overnames gedaan, zodat KUBO een Full Service Grow Concept kan leveren. Dit houdt in dat KUBO vanaf het begin van een nieuw project betrokken is. De cyclus begint bij het onderzoeken van de lokale uitdagingen. Vervolgens worden berekeningen gemaakt hoe er zo efficiënt mogelijk geteeld kan worden. Daaropvolgend wordt overgegaan naar de bouw van het project. Maar waar in het verleden het project eindigde in deze fase, blijft KUBO betrokken met een team aan specialisten om de kas zo optimaal mogelijk te laten renderen. Reinier sloot af met een aantal inspirerende woorden: “de sector heeft ondernemers nodig met Guts, Power en Drive om de sector vooruit te helpen.”

Na het woord van Kubo was het woord aan de aanwezigen. Aan de hand van een zestal stellingen gingen de aanwezigen met elkaar in discussie, onder leiding van Rob, over hoe zij de toekomst van de sector voor zich zien. In de ruimte waren door middel van een groen en rood licht twee vakken aangeduid, zodat de aanwezigen bij iedere stelling naar één van de vakken konden lopen. De volgende stellingen zijn besproken:
1. De gemiddelde tuinbouwondernemer is niet klaar voor de toekomst.
We hebben van Yeald en KUBO gehoord waar volgens hun de toekomst van de sector ligt, maar zijn ondernemers daar op dit moment al wel klaar voor?

Een kleine meerderheid was het eens met de stelling. Hoewel er zeker bedrijven zijn die op de goede weg zijn, zijn er ook nog veel ondernemers die geen duidelijk beeld hebben wat de toekomst (hen) gaat brengen.

2. Retail is de toekomstbestendige afzetmarkt voor zowel de sierteelt als de groenteteelt.
Volume in afzet is voor veel bedrijven belangrijk om te blijven bestaan. Vanwege de groter wordende uitdaging rondom investeringen is afzetperspectief van groot belang. Retail is eigenlijk één van de afzetmarkten waarbij dit gewaarborgd is.

Niet iedereen was het hiermee eens. Een belangrijke conclusie was dat dit sterk afhankelijk is van het type bedrijf of product dat geteeld wordt. Voor de specialties van de sector zullen de bloemen en groente speciaalzaken toch wel van belang blijven. Ook werd geconstateerd dat de wat onbekende producten zich vaak bij deze zaken moeten bewijzen voordat de retail bereid is erin te stappen.

3. Over 30 jaar is het areaal in het Westland met 40% gekrompen.
Ook in ons mooie Westland moet de glastuinbouw hard concurreren met woningbouw en andere sectoren. Blijft de glastuinbouw nog wel in het Westland of is er over 30 jaar nog maar een klein beetje van over?

Ook bij deze stelling ging het redelijk gelijk op. Mensen voor de stelling gaven aan te verwachten dat er meer ruimte moet komen voor andere zaken en dat de kavels niet aantrekkelijk zijn voor ondernemers die willen doorgroeien. Jacco Voois (voorzitter van GTWL) gaf aan juist te verwachten dat het areaal redelijk gelijk zal blijven en dat het gebied zeer interessant blijft door de ontwikkelingen in Waterzuivering en Aardwarmte, twee van de drie belangrijke thema’s die er voor zorgen dat ondernemers juist hier verder kunnen. Westland loopt hiermee voorop!

4. Horizontale samenwerking is nodig, waarbij het delen van de portemonnee noodzakelijk is.
Zoals we van de sprekers gehoord hebben is het belangrijk dat je een totaalpakket kan bieden. Samenwerking is hier een goede oplossing voor. Maar deze samenwerking zal alleen maar succesvol zijn als ook de kosten worden gedeeld.

Direct was het tweede deel van de stelling een discussiepunt. Dat er meer samenwerking nodig is, daar was weinig discussie over. Echter waren de meningen verdeeld over het delen van de portemonnee. Het deel voor de stelling gaf aan dat als kosten en opbrengsten niet gedeeld worden er toch altijd tegengestelde belangen blijven bestaan. Het tegen kamp gaf aan dat het vaak lastig is om de bijdrage van elke bedrijf te kunnen inschatten en een eerlijke verdeling te maken.

5. De ouderen houden de jongeren tegen in de sector.
De oudere generatie raakt vaak vastgeroest in de gang van zaken. Daarentegen wil het jonge talent vooruit, heeft visie en wil doorpakken. Maar gaat dit voor de huidige ondernemer niet te snel, krijgen de jongeren wel de ruimte om de sector vooruit te helpen?

Omdat het een gezamenlijke avond van TJW en GTWL betrof, was er een mooie samenstelling van jong en oud bij elkaar. Ook hier wilde we natuurlijk gebruik van maken. Waar we verwacht hadden een oud tegen jong discussie uit te lokken, viel dit toch wel mee. Veel jongeren gaven aan dat ondanks er vertrouwen gewonnen moet worden, de ruimte krijgen om zichzelf en het bedrijf verder te ontwikkelen. Met elkaar in gesprek blijven en communiceren, bleek het belangrijkste te zijn.

6. Over 10 jaar zijn er geen papa/ mama bedrijven meer.
Het traditionele familie bedrijf waarbij 1 persoon of meerdere familieleden het voor het zeggen hebben, is niet toekomstbestendig. De kennis en kunde om een glastuinbouwbedrijf succesvol te maken, is dusdanig complex geworden dat externe partners nodig zijn.

Merendeel van de aanwezigen was het met de stelling eens. De tijd waarbij alleen de eigenaar of familie de regie heeft, is voorbij. Familiebedrijven zullen echter blijven bestaan met ondersteuning van kundige bestuurders. KUBO is hier een mooi voorbeeld van.

Na deze laatste stelling was het tijd voor een hapje en een drankje. Maar ook hier stopte de discussie nog niet. Er werd nog lang nagepraat over de boodschap van de sprekers en de stellingen.

Wij willen KUBO hartelijk bedanken voor de gastvrijheid en de sprekers voor hun interessante bijdrage voor de avond.